ντολμέν

ντολμέν
(dolmen). Μεγαλιθικά μνημεία της Λιθοχαλκής εποχής (περ. 2.500 – 1.800 π.Χ.) πολύ διαδεδομένα στην Ευρώπη από την Ιβηρική χερσόνησο έως τη Βόρεια Γερμανία, τη Σκανδιναβία, τις Βαλεαρίδες, τη Σαρδηνία, την Απουλία, τη Γαλλία και τις Βρετανικές νήσους. Το πλήθος των ν., η ποικιλία των σχεδίων και των διαστάσεων, καθώς και το αρχαιολογικό υλικό που απέδωσαν παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη μελέτη της προέλευσης, της διάδοσης και της χρονολόγησης της προϊστορικής αρχιτεκτονικής. Τα ν. (η ονομασία τους προέρχεται από μια διάλεκτο της Βρετάνης, όπου υπάρχουν πολλά ν.) στην απλούστερη μορφή τους αποτελούνται από 4 ή 5 μεγάλες πέτρινες πλάκες καρφωμένες στη γη έτσι, ώστε να δημιουργούν ανάμεσά τους έναν κενό χώρο που στεγάζεται με μια οριζόντια πλάκα. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του τύπου αυτού, όλες όμως μοιάζουν στην τεχνική της κατασκευής. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι είναι το ν. με διάδρομο (αποτελείται από έναν διάδρομο που ανοίγει στο βάθος σχηματίζοντας μία ή περισσότερες αίθουσες, ορθογώνιες, πολυγωνικές ή κυκλικές) και ο τύπος ο λεγόμενος σκεπασμένος διάδρομος (στοά με τις πλευρές παράλληλες ή σε σχήμα V). Περισσότερο πολύπλοκα είναι τα ν. των βόρειων περιοχών (των Βρετανικών νήσων και της Σκανδιναβίας), όπου η μεγαλιθική κατασκευή περικλείεται συνήθως μέσα σε ένα τύμβο συχνά κυκλωμένο από έναν ή δύο πέτρινους τοίχους σε σχήμα κυκλικό, ωοειδές, ορθογώνιο κ.ά. Αντίθετα από τα άλλα μεγαλιθικά μνημεία (κρόμλεχ, μενχίρ κ.ά.) ο θρησκευτικός ή νεκρικός προορισμός των οποίων αμφισβητείται, είναι βέβαιο ότι τα ν. χρησιμοποιήθηκαν ως τάφοι. Τα κτερίσματα που συχνά βρέθηκαν στο εσωτερικό τους επέτρεψαν να γίνει γνωστή η εξέλιξη της κατασκευής τους. Έτσι τα ν. απλού τύπου είναι σχεδόν πάντοτε νεότερα, θεωρούνται μάλιστα σήμερα ότι αντιπροσωπεύουν την παρακμή παλαιότερων, πιο πολυσύνθετων τύπων. Προβληματικά είναι ακόμα η καταγωγή, η διάδοση και οι αμοιβαίες σχέσεις των διάφορων τύπων: ενότητα ανάπτυξης παρουσιάζει ένας μόνο τύπος, το ν. με διάδρομο, που απαντάται κατά κανόνα στις ακτές. Χάρτης της κατανομής των μεγαλιθικών αυτών μνημείων στη δυτική Μεσόγειο. Το ντόλμεν της Φοντανάτσια, το καλύτερα διατηρημένο της Κορσικής, αποτελείται από οκτώ πλάκες.
* * *
και ντόλμεν, το
πέτρινο μεγαλιθικό μνημείο προϊστορικής εποχής που αποτελείται από έναν ή περισσότερους ογκόλιθους τοποθετημένους οριζόντια πάνω σε βάση από όρθιους λίθους,
[ΕΤΥΜΟΛ. < γαλλ. dolmen < κελτ. tōl, taol «τραπέζι» + maen, mēn «πέτρα»].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • Ιαπωνία — Επίσημη ονομασία: Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας Έκταση: 377.835 τ. χλμ. Πληθυσμός: 126.771.662 (2001) Πρωτεύουσα: Τόκιο (8.130.408 κάτ. το 2000)Νησιωτικό κράτος της ανατολικής Ασίας, χωρίς σύνορα στην ξηρά με άλλη χώρα. Βρέχεται στα Β από την… …   Dictionary of Greek

  • Ιρλανδία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιρλανδίας Έκταση: 70.280 τ. χλμ. Πληθυσμός: 3.883.159 (2002) Πρωτεύουσα: Δουβλίνο (495.102 κάτ. το 2002)Νησιωτικό κράτος της βορειοδυτικής Ευρώπης. Καλύπτει τα πέντε έκτα της έκτασης του ομώνυμου νησιού που… …   Dictionary of Greek

  • μεγαλιθικά μνημεία — Κατηγορία μνημείων που εμφανίζονται σε παγκόσμια κλίμακα, εκτείνονται χρονικά σε διάφορες εποχές και χαρακτηρίζονται από τη χρήση λίθων μεγάλου μεγέθους. Τα κύρια σημεία εμφάνισής τους είναι η δυτική Ευρώπη, η Ασία και τα νησιά του Ειρηνικού. Σε… …   Dictionary of Greek

  • Γαλλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Γαλλίας Έκταση: 547.030 τ.χλμ Πληθυσμός: 58.518.148 κάτ. (2000) Πρωτεύουσα: Παρίσι (2.125.246 κάτ. το 2000)Κράτος της δυτικής Ευρώπης. Συνορεύει στα ΝΑ με την Ισπανία και την Ανδόρα, στα Β με το Βέλγιο και το… …   Dictionary of Greek

  • Ισπανία — Επίσημη ονομασία: Βασίλειο της Ισπανίας Έκταση: 504.782 τ. χλμ. Πληθυσμός: 40.037.995 (2001) Πρωτεύουσα: Μαδρίτη (2.882.860 κάτ. το 2000)Κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, στην Ιβηρική χερσόνησο. Συνορεύει στα ΒΑ με τη Γαλλία και την Ανδόρα, στα Δ… …   Dictionary of Greek

  • Ιταλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιταλίας Έκταση: 301.230 τ. χλμ. Πληθυσμός: 56.305.568 (2001) Πρωτεύουσα: Ρώμη (2.459.776 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ευρώπης. Συνορεύει στα ΒΔ με τη Γαλλία, στα Β με την Ελβετία και την Αυστρία, στα ΒΑ με τη… …   Dictionary of Greek

  • αρχιτεκτονική — Επιστήμη που αναφέρεται στην τέχνη της οικοδομικής και στους διάφορους ρυθμούς της. Ο όρος, στην ευρύτερη έννοιά του, σημαίνει την τεχνική και την επιστήμη της κατασκευής. Όπως δείχνει η ετυμολογία του, ο όρος αρχιτέκτονας προϋπέθετε, ήδη στην… …   Dictionary of Greek

  • ενταφιασμός — Νεκρικό έθιμο που βασίζεται στη δοξασία ότι οι νεκροί ζουν, δηλαδή ότι έχουν κατάλοιπα αισθήσεων και ζωτικής δύναμης. Για τον λόγο αυτό, ο νεκρός ενταφιάζεται σε στάση κοιμωμένου (ύπτιος ή ξαπλωμένος στο ένα πλευρό και με τα γόνατα σε ελαφρά… …   Dictionary of Greek

  • μεγαλιθικός — ή, ό 1. αυτός που αποτελείται από έναν ή περισσότερους ογκολίθους («μεγαλιθικά μνημεία») 2. φρ. «μεγαλιθικός πολιτισμός» προϊστορικός πολιτισμός με χαρακτηριστικά μνημεία τα ντολμὲν και τα μενχίρ …   Dictionary of Greek

  • μνημείο — Κάθε τι και κυρίως κάθε κτίσμα στήλη, τύμβος κλπ. που προορίζεται να συμβολίσει μια ιδέα ή να τιμήσει και να διαιωνίσει τη μνήμη κάποιου σημαντικού γεγονότος ή προσώπου. Τα προϊστορικά ντόλμεν, οι πυραμίδες, οι τύμβοι, είναι μνημεία αυτού του… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”